We leven in een tijd van continue verandering. Vaardigheden raken snel verouderd, voortdurend moeten nieuwe dingen bijgeleerd worden en veel moet worden afgeleerd. Het Japanse Shuhari-systeem voor training en vorming is een eeuwenoud antwoord op moderne uitdagingen.
Shuhari is ontstaan uit de Japanse vechtkunst. Het is een gefaseerd geheel van interacties tussen Sensei (leraar) en leerling met het doel de leerling tot meesterschap te brengen bij het uitoefenen van vaardigheden. Shuhari bestaat uit drie fasen (Shu, Ha en Ri) en wordt ook gezien als een onconventioneel innovatiemodel.
Shu: het voorbereiden van lichaam en geest

In deze fase doet de leerling precies wat de leraar hem voorschrijft; hij oefent eindeloos op diens voorbeelden en handelingen. Zonder te vragen naar het waarom legt hij de basis door de leraar zo precies mogelijk na te doen.


Deze fase berust op het principe dat er slechts één weg is naar meesterschap en dat is het nauwgezet volgen van de instructies van de leraar – ook al zijn er in principe andere mogelijkheden. Dit is de fase waarin lichaam en geest worden geconditioneerd. 


Ha: verder zoeken en zichzelf verbeteren

Nu is het tijd dat de leerling zichzelf vragen gaat stellen. Waarom doe ik dit op deze manier? Zit er een bepaald idee achter? Kan ik het op een andere, misschien betere, manier doen?


De bedoeling is het oude en vertrouwde los te laten of in een ander licht te plaatsen en nieuwe mogelijkheden gaan zien. Voorwaarde voor integratie van het oude en het nieuwe is dat de geest een onderzoekende instelling heeft en het vermogen tot zelfreflectie. Door na te denken over zichzelf verkrijgt de leerling zelfkennis (ook over zwakke en sterke punten) en wie hij/zij als individu is.


Ri: het geleerde toepassen en doorgeven aan anderen

Ri betekent overstijgen. De leerling staat nu op de schouders van de leraar, ontwikkelt eigen zienswijzen en test ze in de praktijk van het dagelijkse leven. Hij/zij is nu zover dat hij anderen kan onderwijzen. De leerling is leraar geworden.
Bron: processexcellencenetwork.com


Leestip

Canon van het leren – 50 concepten en hun grondleggers door Manon Ruijters, Robert-Jan Simons.
