Gemeenteambtenaren zijn overwegend tevreden over hun werk en team, maar minder positief over hun organisatie. Salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden spelen daarnaast een steeds grotere rol. Dit geldt voor nieuwe medewerkers, maar ook als reden voor vertrek. “De aantrekkelijkheid van de gemeentelijke organisatie staat onder druk,” aldus Patricia Honcoop, programmamaker onderzoek bij A&O fonds Gemeenten.
Dit alles blijkt uit het eerste deel van het Werkonderzoek Gemeenten 2024 van A&O fonds Gemeenten waarin ruim 4.500 gemeenteambtenaren hun ervaringen deelden over werkbeleving, tevredenheid en bevlogenheid. Het onderzoek is gebaseerd op het landelijke Werkonderzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en wordt in vier delen gepubliceerd.
Tevredenheid over de linie
De meeste gemeenteambtenaren zijn tevreden over hun baan (85%) en hun team (78%). Over de organisatie ligt dat beduidend lager (67%). Medewerkers waarderen vooral de zelfstandigheid (93%), de inhoud van het werk (86%) en de samenwerking met collega’s (81%). Minder positief zijn ze over de resultaatgerichtheid van de organisatie (43%), de informatievoorziening en communicatie (45%) en de mate van invloed binnen de organisatie (49%).
Bevlogenheid redelijk stabiel
De bevlogenheid van gemeentemedewerkers blijft redelijk stabiel, al is er een lichte daling ten opzichte van 2022 zichtbaar. Meer dan de helft (55%) is een promotor van de eigen organisatie, een lichte stijging ten opzichte van eerdere jaren. Jonge medewerkers zijn hierbij duidelijk positiever dan oudere collega’s.
Salaris grotere rol bij nieuwe instroom
De aantrekkingskracht van gemeenten ligt nog steeds vooral in de inhoud van het werk: 70% van de nieuwe instromers noemt dit als belangrijkste reden om te kiezen voor een baan bij de gemeente. Toch neemt het belang van salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden snel toe. In 2019 noemde 23% het salaris als reden om te kiezen voor een gemeente, in 2024 is dat 48%.
Werkwijze en cultuur bepalend voor vertrek
Ruim één op de zes gemeenteambtenaren is actief op zoek naar een andere baan, binnen of buiten de organisatie. De belangrijkste redenen om te vertrekken zijn onvrede over de werkwijze en cultuur. Ruim een derde van de medewerkers bij gemeenten noemt dit als reden voor het zoeken naar een andere baan. Andere belangrijke redenen zijn: onvrede over de inhoud van het werk, behoefte aan een nieuwe uitdaging en (onvrede over) het salaris. Jonge medewerkers (< 35 jaar) noemen iets vaker het salaris en de doorgroeimogelijkheden als reden om een andere baan te zoeken dan oudere medewerkers. Zij geven ook vaker aan een baan te zoeken die meer past bij hun opleiding. Medewerkers van middelbare leeftijd (35-44 jaar) zijn relatief vaak op zoek naar een andere baan uit onvrede over de loopbaanmogelijkheden. “Betekenisvol werk trekt mensen naar gemeenten, maar cultuur, leiderschap en voorwaarden bepalen steeds vaker of ze blijven,” aldus Honcoop. “De verschuiving in motieven is duidelijk: inhoud brengt hen binnen, goed werkgeverschap houdt hen vast.”
Over het Werkonderzoek Gemeenten
Het Werkonderzoek Gemeenten 2024 is onderdeel van het landelijke Werkonderzoek van het ministerie van BZK. Het onderzoek wordt uitgevoerd door ICTU, in samenwerking met het ministerie van OCW en het CBS. Het betreft het grootste enquêteonderzoek onder ambtenaren in Nederland.
Over A&O fonds Gemeenten
A&O fonds Gemeenten helpt gemeenten bij de ontwikkeling en professionalisering als werkgever en bij de ontwikkeling en groei van medewerkers. Gemeenteambtenaren zijn bij uitstek de verschilmakers die voor positieve impact zorgen en daarmee de samenleving verder brengen. A&O is er voor de verschilmakers.
Bron: A&O fonds gemeenten
