Vijf strategische vragen waar elke leider de tijd voor zou moeten nemen.
De CEO van een grote bank zegt het zo: ‘Het is heel gemakkelijk voor iemand in mijn positie om het altijd druk te hebben. Er is altijd wel een vergadering waar je absoluut bij moet zijn. Maar dat is voor mijn gevoel niet waarvoor ik word betaald. Het is mijn werk om zorgvuldig na te denken over onze strategie.’ Leiderschap gaat niet alleen over dingen doen, het gaat ook over denken. Strategie gaat over het nemen van complexe beslissingen in onzekerheid, met langetermijngevolgen. Daarom vergt strategievorming substantiële periodes van zorgvuldige, ongestoorde reflectie en overweging. De volgende vragen zijn een stevig fundament bij het denkwerk.
1. Wat past niet in het plaatje?
De afzonderlijke activiteiten van je organisatie mogen dan aantrekkelijk zijn, is de mix ook sterk? Als je niet kunt motiveren waarom het geheel meer is dan de som der delen, kijk dan kritisch naar de componenten.
2. Wat zou een buitenstaander doen?
Bedrijven torsen vaak een erfenis van producten en projecten met zich mee, soms door wat in de organisatietheorie ‘escalatie van commitment’ wordt genoemd. Je hebt je gecommitteerd aan iets op een moment dat het zinvol was – maar nu het dat niet meer is, blijf je het zo doen. Wat zouden externe mensen doen als ze in jouw schoenen stonden?
3. Past de organisatiestructuur bij je strategische aspiraties?
Als je innovatie tot belangrijkste strategie uitroept in je bedrijf, dan moet de onderliggende architectuur van je organisatie daar geschikt voor zijn. Hoe zou je organisatie eruitzien als je die van nul af aan zou inrichten?
4. Begrijp ik waarom we het op deze manier doen?
Veel praktijken begonnen ooit met een goede reden maar bleven gewoon overeind toen die reden er allang niet meer was. Als je zelf niet kunt uitleggen waarom je de zaken op deze manier aanpakt, is de kans reëel dat het beter kan.
Op de vraag waarom krantenpagina’s zo groot zijn, antwoordde de CEO van een grote Britse krant: alle kwaliteitskranten hebben dit formaat. Tot concurrent de Independent met een klein formaat uitkwam. Feit: de traditie van de grote krantenpagina’s begon in Londen, in 1712, toen de Britse overheid krantenuitgevers belasting liet betalen al naar gelang het aantal gedrukte pagina’s. Toen de belastingwet in 1855 werd geschrapt, bleven uitgevers gewoon doorgaan met kranten op groot formaat drukken.
5. Wat zouden de langetermijngevolgen van mijn strategie kunnen zijn?
De neiging om vooral naar kortetermijngevolgen te kijken is groot. Maar op de lange termijn kunnen gevolgen van een strategie anders uitpakken.
Bron: Harvard Business Review, 3 september 2015
