Na een opleiding bestuurskunde ben je op de hoogte van de werking en de wijze waarop verschillende soorten overheidsorganisaties ingericht zijn. Het biedt een stevige basis om aan de slag te gaan in het openbaar bestuur. In eerste instantie wellicht als beleidsadviseur, om vervolgens door te groeien naar een baan hoger in de boom. Denk aan een functie als project- of programmaleider binnen overheidsorganisaties, als sectormanager of uiteindelijk zelfs als directeur binnen de directie van een provincie, gemeente of de centrale overheid. Om succesvol te zijn in dergelijke functies, is enige kennis over effectief leiderschap benodigd. Kennis over de theorie, de wijze waarop de overheid zich organiseert, biedt je de kennis om dat effectief leiderschap vervolgens op de juiste manier toe te kunnen passen.
Na het afronden van een opleiding bestuurskunde kan het interessant zijn om een hbo master bestuurskunde te volgen. Het helpt je jouw kennis over het openbaar bestuur verder uit te diepen en te verbreden. Deze hbo master is bij sommige organisaties in de avond of bijvoorbeeld het weekend te volgen. Zo kun je naast deze opleiding alvast ervaring opdoen in de praktijk bij een overheidsorganisatie.
Zorg dat medewerkers gemotiveerd en gestimuleerd worden
Een belangrijk onderdeel van effectief leiderschap in het openbaar bestuur is het motiveren en stimuleren van medewerkers. Dat kan zeker in het openbaar bestuur best uitdagend zijn, daar zeker in deze sectoren veel mensen langdurig op dezelfde plek blijven zitten. Frustraties over de gekozen richting of manier van werken, maakt dat sommige collega’s al vanaf je aanstelling in de weerstandsmodus zullen opereren. Hoe krijg je deze collega’s toch mee op pad naar jouw uiteindelijke doel als manager van een project, programma of volledige sector?
Het stimuleren en motiveren van medewerkers gaat vaak gepaard met het bieden van ruimte. Werknemers zullen een groter gevoel van verantwoordelijkheid ervaren, wanneer zij meer ruimte krijgen van hun manager. Daarbij kan deze ruimte hen helpen oplossingsgericht te opereren in hun functie. In plaats van problemen enkel te rapporteren, zoeken zij direct naar een passende oplossing binnen de ruimte die een manager hen gegeven heeft. In plaats van strak te managen, probeer je meer coachend te werk te gaan. Belangrijk hierbij is dat de grenzen waarbinnen collega’s vrij kunnen opereren helder beschreven zijn.
Gekozen managementstijl niet in beton gegoten
Bij het vaststellen van die grenzen en de managementstijl die je aanhoudt richting collega’s hoef je niet voor één generieke oplossing te kiezen. Je kunt de wijze waarop je een groep mensen managet aanpassen op persoonsniveau. Een senior zal meer ruimte wensen en daar op verantwoordelijke wijze mee omgaan. Daar waar een junior juist meer sturing wenst. Een junior is vaak nog op zoek naar diens expertise en skills. Als effectief leider dien je de gekozen managementstijl hier per persoon op aan te passen. Om dat succesvol te kunnen doen is het cruciaal om op de hoogte te zijn van de verschillende skills en de ervaring die medewerkers momenteel al hebben.
Sta open voor nieuwe ideeën en creativiteit
Draag bij aan het stimuleren van een oplossingsgerichte manier van werken onder het personeel door open te staan voor nieuwe ideeën van collega’s. Zeker binnen hippe, jonge start-ups is het populair om een aantal uur per week bezig te zijn binnen een proeftuin. Het gaat om uren die in nieuwe, creatieve projecten worden gestopt, zonder dat daar actief opdracht voor gegeven is. In het merendeel van de gevallen zal zo’n initiatief niet slagen en een stille dood sterven. Er zijn echter altijd enkele initiatieven die wel degelijk waarde hebben; ofwel voor de organisatie zelf, ofwel voor haar klanten.
Ook binnen het openbaar bestuur kan het werken met zo’n proeftuin interessant zijn. Geef je medewerkers hier de ruimte voor, door bijvoorbeeld standaard een aantal uur per maand vrij te maken voor deelname aan experimenten in de proeftuin. Om dit efficiënt aan te pakken en niet te lang te blijven hangen in ideeën die uiteindelijk niets opleveren is een Agile Scrum-aanpak slim. Werk in sprints waarbij tijdens de retrospective niet alleen gekeken wordt naar het uitgevoerde werk in zo’n sprint, maar ook naar de mogelijke meerwaarde van ideeën waaraan men werkt.
Kies voor een open en eerlijke manier van leiden
Effectief leiderschap is niet alleen het kunnen aanhouden van een flexibele managementstijl richting de medewerkers die binnen je team opereren. Minstens zo belangrijk is het om een open en eerlijke houding aan te nemen. Complimenteer het werk van collega’s en spreek je waardering uit over datgene wat collega’s binnen je team hebben neergezet. Wees tegelijkertijd eerlijk naar diezelfde medewerkers; wat had er nog beter gekund? Op welke manier kunnen collega’s zichzelf richting de toekomst verbeteren? Het geven van feedback is voor een effectief leider in het openbaar bestuur niet één richting op; sta zelf ook open voor de feedback van anderen. Een open cultuur maakt dat collega’s sneller geneigd zullen zijn hun feedback met je te delen.