Ongeacht het type vraagstuk, de organisatie en de omgeving heeft een omgevingsprofessional drie rollen.
Strateeg
Een omgevingsprofessional laat, op basis van de geformuleerde uitgangspunten, zien hoe een omgevingsproces gaat bijdragen aan de realisering van de opgave. Hiervoor ontwikkelt hij of zij een goed doordacht omgevingsplan op hoofdlijnen. Een strateeg legt verbindingen op alle niveaus. Door bewust te plannen creëert hij/zij ruimte om waardevol samen te werken met stakeholders. Binnen het team zorgt de strateeg voor verbinding met andere vakgebieden en informatie-uitwisseling. Hij/zij stuurt zodanig, dat er altijd overzicht is van alle omgevingsactiviteiten.
Kerncompetenties van de strateeg
- Doelgericht
- besluitvaardig
- helicopterview
- verbinder
- consequenties overzien
Analyticus
Een omgevingsprofessional kent de omgeving als geen ander, weet wat er speelt en is op de hoogte van kansen en gevoeligheden. Om een omgeving te kunnen analyseren en problemen en vragen in kaart te brengen, is inzicht nodig in relevante informatie, achtergronden en structuren. Dit inzicht wordt benut om de koers te bepalen, risico’s in te schatten en doelgroepen in beeld te brengen. Ook voorziet de analyticus de stakeholders, waar nodig, van informatie, bijvoorbeeld over wetgeving, risico’s en consequenties. De analyticus speelt een grote rol in de borging van afspraken en heeft de dossiers op orde.
Kerncompetenties van de analyticus
- Rationeel
- kritisch
- zorgvuldig
- structureren
- verbanden leggen
Procesbegeleider
Een omgevingsprofessional organiseert het proces met de omgeving en heeft een groot inlevingsvermogen. Hij of zij neemt de leiding bij het ontwerpen, begeleiden en tussentijds bijstellen van de processen die nodig zijn om de doelen te halen. De procesbegeleider is een professionele gesprekspartner en houdt rekening met cultuur- en kennisverschillen en machtsverhoudingen. Hij of zij kan binnen de context van de opgave effectief contact leggen en communiceren met interne en externe belanghebbenden op alle niveaus. Hij/zij kan goed met emoties omgaan en adequaat optreden bij conflicten. De werkwijze van de procesbegeleider is erop gericht waar mogelijk overeenstemming te bereiken. Een procesbegeleider stuurt op openheid, communicatie en samenwerking.
[intermezzo:1]Kerncompetenties van de procesbegeleider
- Luisteren
- empathisch
- betrouwbaar
- communicatief
- sensitief, creatief
Bron: Canvas Omgevingsmanagement