Volgens de evolutieleer is natuurlijke selectie de actieve component die bepaalt welk organisme “naar de volgende ronde” gaat. Natuurlijke selectie wordt gezien als dé modellerende kracht die bepaalt welke genen worden doorgegeven. En dit perspectief heeft m.i. twee zeer nadelige consequenties voor verandermanagement.
Enerzijds is natuurlijke selectie een keuzeproces. Door natuurlijke selectie als modellerende kracht te zien, ligt de nadruk van het evolutionaire proces op het maken van een keuze. De juiste keuze. Want als je de verkeerde keuze maakt, ga je niet naar de volgende ronde. Zou deze zienswijze mede aan de basis staan voor het feit dat we steeds meer gewicht zijn gaan geven aan het maken van de juiste, bijna onomkeerbare keuze? En ook nog eens op een steeds jongere leeftijd?
Anderzijds, als het over evolutie gaat, dan zorgt natuurlijke selectie er voor dat de klemtoon bij “survival of the fittest” komt te liggen. En deze sociologische vertaling van het evolutionaire proces legt wel heel erg de nadruk op overleven. Dat alle verandering in de natuur dient ter overleving. Zou deze zienswijze mede aan de basis staan voor het feit dat overleven, of continuïteit zoals wij het binnen de managementjargon noemen, bijna in iedere missie van organisaties staat?
Maar wat als het niet natuurlijke selectie is wat evolutie mogelijk maakt, maar juist andersom. Wat als andere onderdelen van het evolutionaire proces juist natuurlijke selectie mogelijk maken? Gaat het dan niet meer om het genereren van keuzemogelijkheden i.p.v. het maken van de juiste keuze? Gaat het dan niet meer over leven i.p.v. overleven? Over zo schitterend mogelijk leven, in al zijn diversiteit? Is dat niet wat deze pauwspin laat zien? Is dat niet waar verandermanagement over zou moeten gaan?
Door: Eric de Blok
Eric de Blok is spreker, gids, coach, trainer en organisatieadviseur. Hij gebruikt de natuur als spiegel voor uw organisatie. Meer weten? Kijk dan op zijn website: Natuurvisie
