Serendipiteit is het doen van een belangrijke ontdekking, terwijl je naar iets anders op zoek bent. Peniciline en de bekende post-it geeltjes zijn bij
Serendipiteit is het doen van een belangrijke ontdekking, terwijl je naar iets anders op zoek bent. Peniciline en de bekende post-it geeltjes zijn bijvoorbeeld op deze manier uitgevonden. Met het onderwerp serendipiteit werd het 50ste EOQ-congres op 28 mei jl. geopend in een rijkelijk door Rubens versierde, barokke kerk te Antwerpen. De Belg Marcel Grauls lichtte het onderwerp toe en zette hiermee de toon voor het vierdaagse congres ‘Exploring new roads for transformation’.Het VCK, de Vlaamse Kwaliteitsorganisatie, organiseerde nu eens niet een standaardcongres met lezingen en workshops in een congrescentrum, maar zette een achttal leerroutes in en om Antwerpen uit. Tijdens de routes werden de deelnemers actief betrokken bij allerlei activiteiten en deden op deze manier belangwekkende leerervaringen op. Ontdekkingen die ze konden delen met collega’s uit wel 44 verschillende landen.
Een belangrijk punt in het betoog van Grauls was: ontdekken kan niet op commando. Maar er kunnen wel de juiste voorwaarden voor worden gecreëerd. Hij moedigde de deelnemers aan om open, alert en onderzoekend te zijn. Zodat zij op deze manier de beste kans hadden om belangrijke vondsten te doen.
Iedere route belichtte een ander aspect van organisaties in verandering. De deelnemers gingen letterlijk met elkaar op reis en bezochten steden, kastelen, slagvelden, fabrieken, instellingen en families of voerden met elkaar in twee dagen een project uit zoals het met elkaar maken van vuurwerk, het voorbereiden en ondernemen van een zeiltocht op zee of het bereiden van een maaltijd onder leiding van een topkok. De gezamenlijke ervaring bood stof tot reflectie en verdieping van theoretische concepten.
In hoeverre heeft dit geleid tot nieuwe vondsten en ontdekkingen? Een van de deelnemers die deelnam namens een Japanse normeninstelling vertelde op de laatste dag dat zijn belangrijkste leerervaring niet bestond uit informatie over de nieuwste generatie kwaliteitsnormen of verbeterde auditingtechnieken, maar het feit dat hij een van de ‘zottekes van Geel’ (verstandelijk gehandicapten die liefdevol zijn opgenomen door gezinnen in het Belgische Geel) had bezocht en dat deze hem de hand had geschud alsof hij familie was. Dit had hem zo geraakt dat hij iedereen die het horen wil in Japan hierover wil vertellen, en zodoende een impuls wil geven aan de vernieuwing in de zorg voor verstandelijk gehandicapten.