‘Je kunt iedere organisatie een zinnig doel meegeven. Zo niet, dan kan ze beter voorgoed verdwijnen.’
Unboss is het tegenovergestelde van de baas spelen. Bazen maken gebruik van macht, terwijl ‘unbossers’ zich beroepen op waarden. Bazen nemen besluiten en vaardigen orders uit, terwijl unbossers mensen inspireren om te denken, te beslissen en een gemeenschappelijk doel na te streven. Unbossers richten zich meer op effect dan op winst, hoewel ze uiteindelijk vaak meer verdiensten realiseren dan conventionele bazen.
Onlangs werd de Nederlandse versie van het boek UNBOSS geïntroduceerd. In een boeiende masterclass gaf Jacob Bøtter een kijkje in een nieuwe ‘unbossed’ werkelijkheid. Thom Verheggen, De Ontmanager, las het boek en was erbij. En het zal je misschien niet verbazen: hij is enthousiast.
UNBOSS zegt dat organisaties zullen veranderen in bewegingen rond een bepaald doel en rond een rol in de samenleving. Hierbij maken structuur en hiërarchie plaats voor mechanismen.
De kern: Niemand is slimmer dan alle anderen
UNBOSS brengt ons eerst terug naar de tijd van Taylor, waarin het bijzonder effectief was om sterk hiërarchisch te organiseren: veel structuur, arbeidsdeling en efficiency in een stabiele omgeving. Maar tijden veranderen en dat vraagt om een fundamenteel andere manier van denken. Toch zijn veel ondernemingen nog gebouwd op conventionele veronderstellingen uit de tijd van Taylor.
Met veel voorbeelden nemen de schrijvers ons mee door de hele traditionele bedrijfsindeling en wat je daar kunt veranderen. Unboss bijvoorbeeld je marketing, R&D, HRM, verkoop, inkoop en ga zo maar door. De auteurs geven veel tips, voorbeelden, overtuigingen en stellen een groot aantal gewetensvragen.
De auteurs laten hierdoor zien dat de traditionele indeling in afdelingen steeds minder effectief is. Maar ook dat de grenzen tussen klanten, partners, leveranciers en medewerkers langzaam maar zeker vervagen. Zo worden klanten je beste verkopers die ook nog eens meewerken aan je R&D. Dat biedt, naast verwarring, vooral ook veel nieuwe kansen.
Een optimistisch boek met krachtige voorbeelden
Er zijn veel boeken geschreven over deze beweging. Toch voegt UNBOSS hier zeker iets aan toe. Het verbindt namelijk een helikopterview met concrete bedrijfsonderdelen, waardoor je weet hoe je de brede overtuiging kunt toepassen in de praktijk. Dit wordt geïllustreerd met bekende en onbekende voorbeelden.
Het boek verbindt het traditionele denken met het nieuwe denken, de digitale immigrant met de digitale autochtoon. Het is dan ook geen toeval dat het boek geschreven is door een dertiger en een zestiger. Het boek is niet wetenschappelijk, maar wel overtuigend. Persoonlijke opvattingen worden sterk onderbouwd, met mooie voorbeelden.
Het boek daagt uit: ‘Denk eens het ondenkbare: wat zou je bereiken als…’ Het is daarbij een optimistisch boek, want het laat zien wat er met beperkte middelen, door anders denken, voor elkaar te krijgen is. UNBOSS is mooi om te lezen, want het geeft soms nieuwe woorden aan wat je al dacht. Het is ook mooi om weg te geven, want het kan je helpen je gedachtengoed te onderbouwen bij de ander. De tips zijn concreet, de gewetensvragen prikkelend.
Lekkere one-liners
Steeds als ik op het punt stond een belangrijke zin te markeren, stond hij in grote letters tussen de tekst. Dat leest lekker en helpt je om de essentie vast te houden. Ik licht er een paar uit:
‘Je kunt iedere organisatie een zinnig doel meegeven. Zo niet, dan kan ze beter voorgoed verdwijnen.’
‘Je verdient meer als je passie boven winst stelt.’
‘Wat de beste kennisorganisaties laat floreren, is het contact tussen mensen met verschillende vaardigheden.’
‘Een unbosste onderneming onderscheidt communicatie niet in intern en extern.’
‘De wereld wordt te snel, te complex en te zeer een netwerk om het voor welke onderneming dan ook mogelijk te maken alle antwoorden in huis te hebben.’
‘De meeste unbosste ondernemingen hebben geen hr-manager nodig. Ze hebben behoefte aan een community manager.’
Heerlijk voer voor Twitter.
De Masterclass
Op 14 mei gaf een van de auteurs, Jacob Bøtter, een masterclass ter ere van de introductie van dit boek in het Nederlands. Een geboeid publiek hing 3,5 (!) uur aan de lippen van deze dertiger, ondernemer, consultant en schrijver in spijkerbroek en T-shirt.
Hij nam ons nog verder mee en liet zien hoe krachtig bewegingen en mechanismen kunnen zijn ten opzichte van organisaties en structuren. Zet bijvoorbeeld eens Wikipedia naast Encyclopedia Brittanica, Skype naast Vodafone, het nieuwe Lego naast het oude Lego, the ‘flipped classroom’ naast het traditionele onderwijs. En met zoveel doordachte illustraties werd een persoonlijke overtuiging van een schrijver, langzamerhand een onvermijdelijke, brede verandering, waar we vroeg of laat allemaal onderdeel van zullen zijn.
Vol energie, bevestiging en optimisme reed ik naar huis…
Bron: nieuworganiseren.nu.
Auteur: Thom Verheggen, sinds kort zelfstandig als De Ontmanager. Hij heeft twintig jaar managementervaring met innovatie bij ontwerpbureaus en productiebedrijven.
Bestel het boek UNBOSS van Lars Kolind en Jacob Bøtter (zie foto).