Allereerst de beste wensen voor dit nieuwe jaar. Dat het maar een mooi, sprankelend, niet al te zorgelijk, gezellig, liefdevol en vooral ook betrokken jaar mag zijn. En dat u een paar van uw plannen die er toe doen mag realiseren. Verschil maken met impact – daar gaat het toch om! Aan de bak dus, want een jaar is maar kort! Daarom ga ik dit artikel gebruiken om u uit te nodigen mee te doen aan een onderzoek naar Nieuwe Business Modellen (NBM). Dat doe ik omdat ik vind dat dat er echt toe doet.
Een korte toelichting. In 2012 hebben we een verkennend onderzoek gedaan naar dit soort nieuwe (transactie)modellen. Die gaan over andere vormen van waardecreatie – tussen burgers en bedrijven of tussen burgers en burgers. Want wat van waarde is, is niet alleen maar uit te drukken in tijd, maar ook in zorg, stilte, aandacht of wortels.Als we dat willen – en dat willen we in tijden van structureel minder geld – moeten we dat dus gaan organiseren. Het mooie en bemoedigende is dat we dat op alle mogelijke plekken in deze maatschappij energiek aan het doen zijn.
Resultaten van eerder onderzoek
Om beter te begrijpen wat mensen doen als ze zo'n businessmodel organiseren, hebben we in 2012 dertig interviews gehouden. Dat leverde spannende resultaten op.
NBM's hebben zeven kenmerken:
1. werken aan meervoudige waardecreatie;
2. coöperatief samenwerken als beginsel;
3. het principe dat geld niet het enige ruilmiddel is;
4. een economie op basis van behoeften en benutten;
5. bezit staat niet centraal;
6. commitment voor langere termijn;
7. transactie op basis van alternatieve waardemiddelen.
Daarnaast zijn er vier typen te onderscheiden:
1. B2B (Bedrijven voor Bedrijven);
2. B2C (Bedrijven voor Consumenten);
3. C2C (Consumenten voor Consumenten), en
4. C2B (Consumenten naar Bedrijven).
Uit dat eerdere onderzoek komen ook drie (hoofd)stromingen naar voren: Delen, Ruilen en Creëren.
Het resultaat van dat eerste onderzoek is te vinden in een rapport (in het Nederlands).
En nu willen we door
Om beter inzicht te krijgen in dit soort business modellen wordt in het voorjaar opnieuw onderzoek gedaan vanuit de Nijmegen School of Management (RU). Dat onderzoek ontwikkelt zich langs drie lijnen: (a) Verdiepen (Nederland), (b) Verbreden (Europa) en (c) Verkennen (‘Afrika').
Hier nodig ik U uit mee te doen met het onderzoek in Nederland.
De kern van dit tweede onderzoek in Nederland is het vinden van nieuwe voorbeelden zodat we kunnen toetsen en verder uitwerken wat we eerder hadden gevonden. Samen met onze organisatorische partners (ASN BANK, SITA, ENECO, PGGM en Provincie Gelderland) hopen we een heel eind te komen. Juist daar willen we ook een beroep doen op uw (zoek)hulp.
Waar u aan kunt bijdragen
We willen graag dat u meehelpt voorbeelden te vinden. Het zou heel mooi zijn als u aan een NBM te werkt, of er al een op de plank te hebben liggen of dat ‘bij de buren' of in de straat er een ontwikkeld wordt.
Als dat zo is, ga dan naar http://www.nieuwebusinessmodellen.info/ en meld u aan. Door het invullen van een korte vragenlijst draagt u al bij. Het kan zijn dat u op basis hiervan uitgenodigd wordt voor een interview. Maar daarover later meer. De resultaten van het Nederlandse deel van het onderzoek worden gepresenteerd op een conferentie op 28 juni 2013. Aanmelden daarvoor kan ook via bovenstaande website.
Tot slot
We hopen dat u meedoet en andere mensen oproept mee te doen. Dit onderzoek doet ertoe want het levert werkbare modellen op voor een andere manier van samenwerken. Door met elkaar onderzoek te doen en de inzichten en uitkomsten te delen komen we weer een stap dichterbij de denkbeelden om mee te veranderen. Want daar hebben we dringend behoefte aan daarmee willen we een aantal van de huidige vraagstukken effectief tackelen. En alleen zo ontstaat een economie van morgen. Doet u mee?
Prof. dr. Jan Jonker, hoogleraar Duurzaam Ondernemen, werkt aan de Nijmegen School of Management van de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is auteur van o.a. de ‘groene' bestseller Duurzaam Denken Doen en Werken aan de WEconomy en initieerde het onderzoek naar ‘Nieuwe Business Modellen' (2011). Hij werkt momenteel aan het opzetten van een Nederlands en Europees vervolgonderzoek. Contact: j.jonker@fm.ru.nl
Dit artikel staat ook als column op Sigma Online.
