Hoe gaan fruittelers om met teleurstellingen? Wat is hun mindset?
Nog een week of vier dan knappen de knoppen en genieten we in ons dorp van de jaarlijkse bloesempracht. Een prachtig gezicht waar duizenden fietsers en wandelaars jaarlijks van komen genieten. Voor onze dorpsgenoten die met grote liefde appels, peren en kersen telen is het veel meer. Voor hen is het begin van een spannend nieuw seizoen. Over ruim een half jaar weten ze of het dit jaar wel of niet is gelukt. Liggen de koelcellen dan vol met een mooie gave oogst of valt het, net als vorig jaar, een beetje tegen? Alle voorbereidingen zijn getroffen, de koelcellen raken alweer wat leger, er is gesnoeid en nu is het hopen op de juiste combinatie van water, zon en temperatuur. De komende weken zijn extra spannend. Iedere avond wordt gecontroleerd of de vorstwekker nog werkt. Als die wekker middenin de nacht afgaat, springen de telers uit bed en worden de pompen aangezet. Door nachtvorstberegening komt er een laag ijsje op de knoppen en daarmee wordt voorkomen dat de temperatuur van de knoppen onder de nul graden komt. Een effectieve methode om de knoppen te beschermen. En zo beperken onze buren hun afhankelijkheid van de natuur zoveel mogelijk. Dat lukt niet voor 100%. Vorig jaar zorgde een hagelbui in onze omgeving er voor dat de huid van een groot deel van de appels en peren werd beschadigd. Dit doet niets af aan de smaak, maar wij consumenten willen een gave appel of peer en laten het fruit met plekjes staan. Voor onze buren betekent dat minder omzet bij dezelfde kosten. Net zoveel zorg en energie als ieder jaar, maar toch een tegenvallend resultaat. Omgaan met hoop en teleurstelling is iets wat je als fruitteler als geen ander moet kunnen.
Intussen vraagt u zich misschien af waar deze column toe leidt. Het is misschien wel aardig om te weten dat het telen van fruit nog best ingewikkeld is, maar wat is de relatie met (verander)management? Het vak waar uw interesse naar uitgaat. Op zichzelf is het niet moeilijk om het telen van fruit te benutten als metafoor voor management. Planten, bemesten, verzorgen, koesteren, beschutting bieden, ruimte geven, snoeien en oogsten. De vergelijkingen liggen voor het oprapen. Dat is aardig, maar het ligt ook erg voor de hand. Ik vind het interessanter om naar de mindset van de telers te kijken. Hoe gaan zij om met teleurstellingen? Waarom zijn zij in staat om elk jaar de draad weer op te pakken en met dezelfde energie en vindingrijkheid het gewoon toch weer te proberen?
Verandermanagers staan qua mindset voor vergelijkbare uitdagingen, zeker als de noodzakelijke cultuurverandering complex is. Als organisaties door managers verwaarloosd zijn, is het soms ongelooflijk lastig om veranderingen in de cultuur te realiseren. Je moet dan een rasechte optimist zijn om vol te houden en te genieten van kleine successen. Wat opvalt aan mijn fruittelende buren is enerzijds het geloof in eigen kracht en anderzijds de flexibiliteit om als het onverwacht tegenzit, toch de verantwoordelijkheid te nemen om door te gaan. Telkens opnieuw kijken wat er, gegeven de omstandigheden, wel kan. Daar zie ik mooie paralellen voor leiderschap en management. Beseffen dat je als manager niet alles in de hand heb en alleen 100% invloed hebt op je eigen gedrag en je eigen mindset. En met dat laatste maak je dus het verschil. Natuurlijk mag je even klagen dat het heeft gehageld maar dat laat je snel achter je. De succesvolle teler/ondernemer in mijn dorp kijkt niet wat er niet meer mogelijk is, maar neemt verantwoordelijkheid voor de situatie en zet gewoon zelf weer de volgende stappen.
Mocht u, lezer/verandermanager, inspiratie zoeken voor uw persoonlijk leiderschap dan raad ik u aan de eerste weekenden van april vrij te houden. Parkeer uw auto bij de Goyerbrug aan het Amsterdam-Rijnkanaal en maak een flinke wandeling. Geniet van de bloesempracht en put vooral inspiratie uit het persoonlijk leiderschap van de telers. Probeer verder te kijken en te voelen dan de prachtige kleuren en geuren. Kom ervaren dat wat u waarneemt het resultaat is van leiderschap dat, vaak tegen de stroom in, volhoudt en doorzet. Als u na afloop zin hebt in een kop koffie bent u van harte welkom.
Wim Schreuders is zelfstandig interim-manager/adviseur/coach en werkt via zijn eigen onderneming Public Servants BV voor het publieke domein. Hij heeft een brede ervaring als verandermanager in de publieke sector. Lees ook zijn boeken Meer door minder in het publieke domein en Meesterlijk Middenmanagement.
