In de wereld van management hoor je het vaak: “Je moet duidelijk zijn, niet aardig.” Toch worstelen veel leidinggevenden met de vraag of ze wel of niet “lief” mogen zijn. Lief klinkt zacht, kwetsbaar, misschien zelfs zwak. Dat past niet in het klassieke beeld van een manager die besluiten neemt en knopen doorhakt. Maar in een tijd waarin empathisch leiderschap steeds belangrijker wordt, is het de moeite waard om die vraag opnieuw te stellen. Kun je als manager lief zijn, zonder je gezag te verliezen?
Wat betekent “lief” zijn eigenlijk?
Lief zijn wordt vaak verward met toegeeflijk of naïef zijn. Maar dat is een misvatting. Liefdevol leiderschap gaat niet over mensen altijd hun zin geven of problemen negeren om de sfeer goed te houden. Het gaat over respect, begrip en menselijkheid tonen, zelfs wanneer je moeilijke beslissingen moet nemen.
Een manager die “lief” is, luistert echt naar zijn mensen. Die begrijpt dat achter een boze opmerking soms frustratie schuilt, en dat fouten vaak voortkomen uit stress of miscommunicatie, niet uit onwil. Lief zijn betekent dus niet slap zijn, maar juist bewust en doordacht omgaan met gedrag en emoties op de werkvloer.
Waarom managers vaak bang zijn om te aardig te zijn
Veel managers zijn bang dat aardig of begripvol zijn hun autoriteit ondermijnt. Ze denken dat hun team hen dan niet meer serieus neemt. En eerlijk is eerlijk: die angst is niet ongegrond. Er is een dunne lijn tussen empathisch leiderschap en te toegeeflijk zijn.
Een team heeft duidelijkheid nodig, over doelen, verantwoordelijkheden en grenzen. Een manager die alles door de vingers ziet, creëert chaos in plaats van vertrouwen. De kunst is dus om lief te zijn mét duidelijke kaders. Denk aan: eerlijk communiceren, consequent handelen en feedback geven vanuit respect, niet vanuit frustratie.
Lief zijn verhoogt prestaties en loyaliteit
Onderzoek laat zien dat medewerkers die zich gehoord en gewaardeerd voelen, beter presteren. Ze melden zich minder vaak ziek, tonen meer initiatief en blijven langer bij het bedrijf. Een vriendelijke, toegankelijke manager creëert een omgeving waarin mensen durven te zeggen dat ze fouten hebben gemaakt en daar ook van leren.
Daar komt nog iets bij: een empathische manager bouwt vertrouwen op. En vertrouwen is de brandstof van elk goed team. Het maakt samenwerken makkelijker, vermindert stress en stimuleert creativiteit. Met andere woorden: lief zijn loont. Niet door iedereen te pleasen, maar door consequent te kiezen voor menselijkheid boven macht.
Wanneer lief zijn niet genoeg is
Er zijn natuurlijk ook momenten waarop je moet optreden. Als iemand grenzen overschrijdt, bewust regels negeert of de werksfeer verstoort, dan is strengheid op zijn plaats. Dit is bijvoorbeeld het geval als je iemand betrapt op het online wedden op sport op de werkvloer. Lief zijn betekent ook dat je het team als geheel beschermt tegen gedrag dat schadelijk is. Een goede leider durft dus ook “nee” te zeggen, met compassie. Het is de combinatie van zachtheid en duidelijkheid die jou geloofwaardig maakt. Mensen, dus ook je werknemers, accepteren correctie makkelijker als ze voelen dat die uit betrokkenheid komt.
De balans vinden tussen empathie en autoriteit
Lief zijn als manager is geen zwaktebod, maar een keuze voor een mensgerichte manier van leidinggeven. Het vraagt om zelfkennis, geduld en communicatieve vaardigheid. Je moet weten wanneer je luistert en wanneer je ingrijpt, wanneer je ruimte geeft en wanneer je grenzen stelt. Die balans vinden is niet altijd makkelijk, maar het resultaat is een team dat niet alleen presteert, maar ook groeit. En dat begint bij de manager die durft te laten zien dat hij mens is, niet alleen een functie.