Robert Buisman RCP, kernlid van Platform voor Klantgericht Ondernemen, recenseert het nieuwe boek ‘De kracht van platformen’.
De kracht van platformen van Maurits Kreijveld e.a. gaat in op de veranderende wereld en digitale platformen daarbinnen. Een boek met een hoge actualiteitswaarde, te meer omdat ingegaan wordt op het succes van bedrijven als AirBnB, Apple, Google en Uber die op het zakelijk toneel nieuwe spelregels schrijven. Een onderwerp om serieus te nemen. Hoe serieus kunnen we het boek hierover nemen? En wat heb je eraan als je zelf aan de innovatieknoppen zit of innovatieprocessen aanstuurt?
Het eerste dat opvalt bij ontvangst van het boek is de mooie afwerking. Op de foto in de webshop zou je het niet zeggen, maar zowel de voorkant als het binnenwerk getuigt van een hoge mate van vakkundigheid. Alleen de symboliek achter de illustratie op de cover is mij niet duidelijk. De afgebeelde modules komen rigide op mij over, alsof ze in vaste blokstructuren gebakken zijn en dat is juist iets dat we in de dynamische digitaliserende wereld met toenemende onderlinge verbindingen ontstegen zijn.
Desalniettemin is de vakkundigheid aan de buitenkant een afspiegeling van de vakkundigheid van de inhoud. De onderzoekers en auteurs van het Rathenau Instituut waar de auteur aan verbonden is, hebben hun werk zorgvuldig uitgevoerd. Als lezer krijg je een gedegen inzicht in platformtechnologie en de maatschappelijke en economische betekenis ervan voor innovatieprocessen.
Het boek geeft kennis en verdieping en maakt dat er ‘kwartjes gaan vallen’. Te meer vanwege het aanhalen van voorbeelden van bedrijven die we allemaal kennen, zoals Apple, Google, Samsung, Nokia, maar ook UPS en het Nederlandse Shapeways.
Het boek gaat over innovatiedynamiek. Centraal staat het ‘krijgen van inzicht in de complexiteit en verwevenheid van de onderlinge relaties tussen de spelers in ecosystemen en de uitdagingen die dat oplevert voor samenwerken, concurreren en regulering.’ Het boek beschrijft de werking van waardenetwerken die traditionele waardeketens vervangen – dan wel er aanvullend op zijn.
Interessant om te lezen is hoe binnen sommige van deze netwerken dezelfde partijen op de ene bouwsteen elkaars business partner zijn en op het andere met elkaar concurreren. Het samenvallen – convergeren – van sectoren en markten door digitalisering, maar ook big data en sensortechnologie en de daaruit voortvloeiende voedingsbodem voor innovatie is een belangrijk gegeven in dit boek.
Belangrijk in de definitie van een platform (die door de auteurs zorgvuldig wordt omschreven) is een voornamelijk open karakter waar andere partijen de mogelijkheid hebben om op te ontwikkelen. Het gaat erom dat er daadwerkelijk bovenop bestaande lagen ontwikkeld kan worden. Zoals je een eigen app kunt maken die draait op Apples iOS. En waar anderen dan weer op kunnen aanhaken met een app die met jouw app verbonden is. De waarde-uitwisseling vindt op meerdere niveaus plaats en ook dat wordt door de auteurs helder en schematisch toegelicht.
Naast de technologie, worden economische en sociale componenten van platformen beschreven. Dat de auteurs platformen zelfs beschrijven met een term als sociotechnische coördinatiemechanismen is slechts een voorbeeld voor de vele mooie termen die laat zien dat het schrijversteam wetenschappelijk georiënteerd is. Het beschrevene is zonder meer interessant, maar soms kreeg ik het gevoel dat meer beknopte zinnen van minder abstractieniveau de leesbaarheid ten goede zouden zijn gekomen.
Wat een innovatiemanager vooral zal aanspreken is de uitleg rondom de werking van platformen, toegelicht met voorbeelden vanuit verschillende domeinen. Dat lijkt op het eerste gezicht wat onwennig, maar het geeft juist de kern van de platformgedachte aan, omdat ze volgens dezelfde principes werken, zoals aandacht voor beide kanten van een platform (vrager én aanbieder), convergentie van marktpartijen, samenwerking binnen ketens, disruptieve principes en nieuwe verdienmodellen.
Als lezer krijg ik het gevoel dat het boek voornamelijk geschreven is vanuit een overheidsperspectief. Beleidsmakers en bestuurders binnen (semi)publieke organisaties zullen het boek waarderen vanwege de zorgvuldigheid waarmee het is samengesteld en het brede perspectief dat wordt aangeboden. De manager in een commerciële organisatie zal, naar ik verwacht, vooral de inleidende, één of twee diepgaandere hoofdstukken en het gedeelte over crowdfunding interesseren. Selectief er doorheen dus.
Robert Buisman, Managementboek.nl.
Robert Buisman RCP is Interim Manager & Sales Consultant bij Sales in Business en kernlid van Platform voor Klantgericht Ondernemen.
