We weten allemaal dat een plaatje meer zegt dan 1000 woorden. Maar dat een plaatje invloed heeft op de ontwikkeling van onze maatschappij realiseert zich bijna niemand. En al helemaal niet dat deze biologische plaatjes leidend waren/ zijn voor de veranderingsprocessen binnen organisaties.
De “tree of life” heeft lang symbool gestaan voor de evolutietheorie. Soorten, verbonden in het verleden, die zich door lineaire ontwikkeling steeds verder van elkaar vervreemden. Een biologisch model voor individualisering. Omgedraaid zie je heel snel een traditioneel organisatieschema ontstaan, met hierin tevens ingebakken de toenemende vervreemding.
Doordat onderzoek uitwees dat tussen soorten veel genetische uitwisseling is geweest, deed de “Matrix of life” zijn intrede in de biologie. Ook binnen onze organisaties en onze maatschappij deed de matrixorganisatie zijn intrede. Net als in de natuur maakt de matrix veel meer uitwisseling van informatie mogelijk. De toenemende complexiteit bracht echter ook uitdagingen met zich mee.
Recente kennis over de epigenetica laat zien dat de afhankelijkheid van de context, en daarmee de afhankelijkheid tussen organismen onderling, veel groter is dan gedacht. De “web of life” en het circulaire denken in netwerken blijken een betere representatie van de werkelijkheid. Ook voor onze organisaties bleken netwerken en het denken in (eco)systemen zeer bruikbaar als organisatiemodel in een steeds sneller veranderende, complexe wereld.
Evolutie maakt het verder brengen van het leven mogelijk, al 3,95 miljard jaar. Het feit dat ons begrip van de evolutietheorie (c.q. de evolutie van evolutie) zich weerspiegelt in onze organisaties en onze maatschappij stemt mij in die zin hoopvol. Mits we oude “plaatjes” versnelt loslaten door nieuwe “plaatjes” veelvuldiger te gaan gebruiken. Zeker ook binnen verandermanagement. Volgens mij een “idea worth spreading”.
Door: Eric de Blok
Eric de Blok is spreker, gids, coach, trainer en organisatieadviseur. Hij gebruikt de natuur als spiegel voor uw organisatie. Meer weten? Kijk dan op zijn website: Natuurvisie