Waarom naar Europa kijken aan de hand van een bedrijfskundig model? Naar ons idee is dat nog nooit eerder gedaan. Bovendien willen wij aantonen dat waar ontwikkeling plaatsvindt en verandering moet worden gerealiseerd, de instrumenten uit de veranderkunde breed kunnen worden toegepast. Wij gebruiken hiervoor een wetenschappelijk gevalideerde model.
Natuurlijk is Europa geen bedrijf en is ook niet als een onderneming te runnen. De vraag alleen al wie of wat Europa is, toont dat we te maken hebben met een construct dat meer is dan alleen een bedrijfskundige entiteit. Maar de bedrijfskunde ziet een organisatie als een open systeem, een construct waarbinnen de participanten elkaar vinden op basis van een gezamenlijk ideaal en een gedeelde strategie van de organisatie. De energie van de organisatie komt voort uit vier vermogens, waarlangs ook het resultaat is af te meten. Het gaat dan om het materieel vermogen, de hoeveelheid bezittingen. Het commercieel vermogen, het vermogen om transacties te doen. Het socialisatievermogen, het vermogen om alle betrokkenen deel te laten uitmaken van de organisatie. Het denkvermogen, het vermogen om het intellectueel vermogen in de organisatie te mobiliseren. Daarnaast bestaat binnen elke organisatie de overtuiging dat samenwerken effectiever is dan het individueel proberen. Europa is meer nog dan een bedrijf een open systeem, met als gevolg dat de omgeving van grote invloed is op de koers die gevaren gaat worden. Europa heeft echter, net als een onderneming, beleidsmakers, die keuzes moeten maken. Keuzen die niet alleen de richting betreffen, maar ook de interne ontwikkelingen. Het zijn deze interne krachten die uiteindelijk bepalen in hoeverre Europa als organisatie al dan niet een speelbal wordt van de omgeving of slachtoffer van haar eigen onmacht. Het maakt daarbij niet uit of we het hebben over Europa als continent, als idee of als unie. Wij tonen aan dat de interne krachten van Europa, net als in een onderneming worden bepaald door de omvang van de vier vermogens en is het succes of falen daar ook langs af te meten. Uit onderzoek blijkt dat de Europese samenwerking exact de ontwikkelingslijnen van een bedrijf volgt en zich in het verleden zichzelf al een paar keer heruitgevonden heeft. Vanuit veranderkundig perspectief opent dit de mogelijkheid te verklaren hoe en waarom de Europese Unie in de toestand is geraakt waarin ze nu verkeert. Het door ons gehanteerde model geeft bovendien de mogelijkheid strategische opties voor de interne ontwikkeling te benoemen en de voors en tegens van de verschillende opties naast elkaar te zetten. Door: Teun Hardjono en Hubert Beusmans Het boek: Europa Heruitvinden Er is veel gezegd en geschreven over Europa en de Europese samenwerking. Maar één perspectief ontbreekt, de Europese samenwerking bekeken vanuit een bedrijfskundige blik. In Europa heruitvinden doen Teun Hardjono en Hubert Beusmans dat wel, en wat opvalt is dat de ontwikkeling van de Europese samenwerking lang modelmatig verloopt. Als een succesvolle organisatie. Maar vanaf het Verdrag van Maastricht wijkt de ontwikkeling van de Europese Unie steeds meer af van het gehanteerde model. Om met een bedrijfskundige term te spreken, Europa stevent af op een faillissement.