De functie Leider of Manager kan iedereen dragen. Maar een echte leider onderscheidt zich maar door één ding: echt goed leiderschap. Eelco Smit is een onafhankelijke Business Coach en heeft in de afgelopen jaren veel succesvolle ondernemers gecoacht tot goede leiders. Want alleen met goede leiders kan een onderneming succesvol worden. In dit artikel vind je geen zelfhulpboeken, geen achterhaalde tips en ook geen quick wins, maar een strategie die echt werkt.
Goed leiding geven? Begin bij jezelf
Als het aankomt op goed leiderschap is zelfkennis een belangrijk gegeven. Veel mensen denken voldoende zelfkennis te hebben. Niets is minder waar. Ze duiden namelijk op de vrije ruimte, slechts een deel van het Johari-venster. Het Johari-venster is een model die de bekendheid van eigenschappen van een persoon inzichtelijk maken. In dit model maak je onderscheid in:
- De vrije ruimte: aspecten die bekend zijn bij jezelf en anderen. Denk aan jouw vermogen om meerdere talen vloeiend te spreken.
- Het verborgen gebied: aspecten die bekend zijn voor jou, maar niet voor anderen. Denk aan jouw onderhandelingstechnieken.
- De blinde vlek: aspecten waar anderen kennis van hebben, maar waar jij geen weet van hebt. Een slechte adem, bijvoorbeeld.
- Onbekende zelf: aspecten die voor zowel jou als anderen onbekend zijn.
In het Johari-venster verloopt de communicatie tussen een leider en de andere leden van een team het prettigst in de vrije ruimte. Het verborgen gebied, de blinde vlek en onbekende zelf geven de gebrekkige zelfkennis en dus ook gebrekkige, stroeve communicatie aan. Om de communicatie zo goed mogelijk te laten verlopen, wil je de vrije ruimte zo groot mogelijk maken. Zorg dat zowel jij als anderen weten wat ze aan jou als leider hebben. Dit vormt de basis voor goed leiderschap. Maar dat is nog niet alles.
Het belangrijkste bij goed leiderschap? Werk aan je blinde vlek
Blinde vlek soms minder onschuldig
De blinde vlek bevat alle aspecten over jou die bekend zijn bij jouw collega’s, maar niet bij jou. Dit kunnen onschuldige eigenschappen zijn, zoals een zenuwtrek. Het kan ook minder onschuldig zijn. Enkele voorbeelden:
- Je bent prestatiegericht, maar hierdoor wel een drammer. Je team werkt daarom niet graag met jou samen.
- Je bent kritisch, zodat jouw klant tevreden is met het eindresultaat. Door jouw kritische blik keur je ideeën van teamleden echter snel af, omdat ze niet in de lijn van jouw verwachtingen liggen.
- Je hebt door de jaren heen veel successen op je naam kunnen zetten, maar neemt hierdoor wel een arrogante houding aan ten opzichte van andere teamleden.
Het heet niet voor niets de blinde vlek. Het zijn uitingen of gedragingen waar jij je niet bewust van bent. Vraag je team daarom hoe zij jou als leider ervaren. Neem geen genoegen met wenselijke antwoorden, maar vraag echt door. Pas als je toegang hebt tot die blinde vlek, kun je jezelf als leider ontwikkelen tot de leider die nodig is om jouw team aan te sturen.
Je zult jezelf als leider opnieuw moeten ontdekken, mede door alle nieuwe indrukken die anderen over jou hebben. Zelfs het scherpste mes kan zichzelf niet slijpen, dus je hebt jouw teamleden nodig om te kunnen groeien tot de leider die jij voor ogen hebt.
Sparren met een onafhankelijke Business Coach
Het is belangrijk om met je team te sparren. Hoe verloopt de communicatie? Hoe kunnen we in het vervolg nog efficiënter werken? Deze input biedt jou als leider kansen om je te ontwikkelen. Naast sparren met je collega’s is het ook goed om te sparren met een onafhankelijk persoon. Een persoon die fungeert als klankbord en vertrouwenspersoon, maar ook kritisch genoeg is om jou een spiegel voor te houden. Een onafhankelijke Business Coach kan deze rol innemen. Zonder deze spiegel zal jouw vrije ruimte nooit groter worden en zal jij nooit de leider worden die jij voor ogen hebt.