Een essay over organisaties en organiseren en veranderingen in het denken over kwaliteit
In dit essay wordt de stelling verdedigd dat modern kwaliteitsmanagement zich meer moet richten op het bevorderen en borgen van processen die leiden tot gedeelde waardecreatie voor verschillende stakeholders. Processen binnen en buiten de onderneming, hier dichtbij en ook veraf, en met het oog op de noden en verwachtingen van vandaag, zonder daarbij een vaak onzekere toekomst uit het oog te verliezen.
Door: Jan Jonker en Antonie Reichling
Het creëren van waarde (voor shareholders én stakeholders) is de ‘raison d’être’ van een organisatie en hieraan ontleent ze haar bestaansrecht en legitimiteit. Is deze waardecreatie ook blijvend van waarde? Want die waardecreatie heeft ook een keerzijde. We noemen dat vaak sociaal en materieel afval. Concreet: vervuiling, uitputting, armoede, ontbinding, vernietiging – een sociaal en ecologisch total loss.
Er is groeiende kritiek op de vaak ‘verborgen’ sociale en ecologische kosten die het bedrijfsleven maakt ten koste van de maatschappij waarin zij opereert. Er valt een breedgedragen maatschappelijk debat te herkennen over verschillende organisatieaspecten – van boekhoudschandalen tot vervuiling, van financiële crises tot topsalarissen. Voorzichtig is een verandering zichtbaar van ‘winstmaximalisatie’ (‘Alleen de poen telt’) naar winstoptimalisatie (‘Poen OK, maar tegen welke prijs?’). Gezien die kritiek en het debat is het terecht te denken dat een fundamentele herziening van de rol, plaats en functie van de onderneming in de maatschappij aan de orde is. Binnen de organisatie moet daarom de rol van het kwaliteitsmanagement, dat traditioneel sterk organisatie-intern gericht is, veranderen.
Bron: Nijmegen School of Management in samenwerking met Vakmedianet
