Het is zover. We kunnen in volle vaart verder met de ‘Canon van het leren‘. Review of schrijf mee!
Digitaal ondersteund dit keer. Theorie toegankelijk maken voor de praktijk. Vakgenoten op weg helpen met ‘onversneden’ (geen sausjes en meningen) kerninformatie rondom veelgebruikte of belangrijke concepten in ons vak. Ik ben er heel blij mee en wil graag nog even teruggrijpen op onze aanleiding, onze ambitie, onze gedachten achter dit initiatief. Eigenlijk kunnen we hierin twee lijnen onderscheiden. De ene gaat over beschikbaarheid, de andere over de weg vinden. Laat ik met het eerste beginnen.
Meer weten over leren?
Met enige regelmaat wordt ons de vraag gesteld: Ik wil wel eens wat meer weten over leren, wat is nu eens een goed basisboek? Bij veranderkunde horen we dan Leon de Caluwé zeggen: ‘Nou er zijn vijf basisboeken …, als je die gelezen hebt, dan weet je wel aardig weg in het vak’. Maar wat is nu een goed basisboek rondom leren? Wat ons vak kenmerkt is juist de enorme hoeveelheid materiaal. Er is eindeloos veel geschreven over leren en ontwikkelen. Dat is gebeurd in groot detail, in allerlei stromingen en opvattingen. Daarnaast zijn er oneindig veel boeken met trends en toepassingen. Nieuwe pakkende en fundamentele begrippen (niet zelden in eerste instantie gepresenteerd in moeilijk leesbare dieptewerken) worden door kundige en nieuwsgierige onderzoekers en auteurs opgepakt en krijgen meteen weer nieuwe sausjes, nieuwe nuances, vernisjes, en persoonlijke punten op de i. Daarmee vernieuwen we snel. Maar we verliezen ook iets, namelijk die oorspronkelijke, wellicht soms stugge gedachten, waar nog ruimte in zit. Ruimte voor professionals om in te dolen, op te kauwen, ons aan omhoog te trekken.
Oorspronkelijke concepten, hoe hoekig soms ook nog, hebben een hele eigen waarde, mits goed begrepen in de gedachtewereld van de bedenker (Het helpt dus ook niet alleen het concept te kennen, maar ook iets te weten van de schrijver.) Boeken waar die gedachten in terug te vinden zijn, op een rij gezet worden, en die betrekking hebben op leren in en om organisaties zijn niet eenvoudig te vinden.
Verbinding theorie en praktijk
Samenhangend met die gedetailleerde, maar ook fragmentarische manier waarop ons vakgebied is opgebouwd, speelt ook het vraagstuk van verbinding tussen theorie en praktijk. Het is geen geheim dat het op die overgang regelmatig misgaat. Ik haal graag een ervaring aan die al weer dateert van een paar jaar vóór het ontstaan van de Canon. Ik ging destijds voor een van de meest breed verspreide modellen in ons vak (Kolb) naar de boekhandel en kreeg daar als reactie: ‘Kolb? Zegt me niets. O, dat boek is in 1982 voor het laatst besteld. Dat hebben ze dus niet op voorraad in het boekhuis. Dat zal waarschijnlijk even duren voordat we kunnen leveren.’
Inmiddels zijn boekhandels en boekhuizen geen voorwaarde meer voor het in handen krijgen van een werk, nog een indicatie van gebruik, maar het gegeven blijf ik kenmerkend vinden. Veel in ons vak vindt zijn doorgang, zonder de onderliggende werken. Veel inzichten verspreiden zich simpelweg in ons contact. Da’s mooi natuurlijk, maar ook wel problematisch. Hoe vaak gebeurt het niet dat een gesprek tussen vakgenoten lichtjes stokt omdat kenmerkende begrippen (denk aan community of practice) ineens verschillend te worden ingevuld, of dat waar eenduidigheid verwacht wordt door de introductie van een verhelderende vakterm, ineens verwarring ontstaat? En wie overkomt het niet, dat je van een begrip denkt: o ja, hoe zat dat ook alweer? Ontwikkelingsfases … uh … van Ericson of was het Ericsson … had dat niet iets met crises te maken?
Review artikelen
Wilt u meewerken aan de nieuwe editie van de ‘Canon van het leren’ door het geven van feedback op een of meerdere artikelen? De review-artikelen vindt u hier.
Schrijf mee!
Wilt u een artikel schrijven over een concept en de grondlegger voor de nieuwe ‘Canon van het leren’? Lees hier meer over de concepten, uitgangspunten, werkwijze en voorbeeldartikelen.
Om zoveel mooi materiaal in ‘onversneden’ vorm iets toegankelijker te maken is op een goed moment de Canon ontstaan. Want, dachten we, zou het nu niet heerlijk zijn om een boek in de kast te hebben staan waar de basis van allerlei concepten rond leren en ontwikkelen in en om organisaties in is terug te vinden? Een boek dat je verleidt, je op weg helpt, je de weg wijst. Waarbij de ruimte tussen de bedenker en jou niet is opgevuld door ’tig’ collega’s die er ook wat van ‘vinden’, maar waarin simpelweg een poging is gedaan om de belangrijkste gegevens inzichtelijk en toegankelijk op een rij te zetten?
Zou dat niet een mooie bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het vak?!
En zo geschiedde …
Manon Ruijters (zie foto), medeauteur van de Canon van het leren.