Wanneer we veranderingen willen realiseren, is het van belang dat geadviseerden die verandering ook echt accepteren. Echt accepteren betekent dat de verandering hun eigen wens wordt.
Vaak hoor ik adviseurs zeggen dat hun management de verandering maar moet voorschrijven. Managers hoor ik echter vaak zeggen: ‘Ik heb het toch duidelijk gezegd, en nu doen ze het niet!’ Een verandering opleggen roept weerstand op. Mensen op de knieën dwingen eveneens. Die weerstand zal zich wreken bij de implementatie van de verandering. Er zijn vele manieren waarop mensen veranderingen kunnen saboteren zonder echt ongehoorzaam te zijn. Voorbeelden zijn eerst nog meer informatie wensen, eerst de vorige verandering willen evalueren, een (brede) maatschappelijke discussie wensen. Allemaal acties die heel legitiem zijn, en allemaal tot uitstel leiden. Willen we dat een advies ook geïmplementeerd wordt, dan is het dus niet voldoende een rapport te droppen of een verbaal ja te krijgen. Het is noodzakelijk dat geadviseerden het advies echt accepteren.De acceptatiestrategieën
Wanneer mensen het niet met ons eens zijn, is onze natuurlijke neiging argumenten te bedenken waarom we toch gelijk hebben. Het evenzeer natuurlijke vervolg is dat de tegenpartij argumenten aandraagt om onze argumenten te ontkrachten. Ten onrechte natuurlijk! Wij diepen dan ook enkele uitsmijters op waar zij zeker niet van terug zullen hebben. Zij doen hetzelfde. Tegen die tijd horen we niet meer wat de anderen zeggen. Zij hebben immers toch ongelijk. Het is niet uitgesloten dat we nu echt ruzie krijgen.Tegenbewegende strategie
Overtuigen is een uitstekende strategie … onder een beperkt aantal omstandigheden. Er zijn echter veel omstandigheden waaronder overtuigen niet tot de gewenste resultaten leidt. Dan zijn andere strategieën meer aangewezen. Overtuigen is een tegenbewegende strategie. Bij tegenbewegende strategieën is de adviseur degene die de gang van zaken bepaalt of in sterke mate beïnvloedt. Hij stelt zich op tegenover geadviseerden. Hij schrijft voor of doet aanbevelingen op basis van zijn eigen diagnose. Hij brengt zijn eigen ideeën krachtig naar voren. Zo nodig past hij sancties toe.Meebewegende strategie
Van een geheel ander type is de meebewegende strategie. Bij deze strategieën stelt de adviseur zich naast geadviseerden op. Hij treedt niet directief op. Het proces van geadviseerden staat op de voorgrond. Hun attitudeverandering of gedragsverandering bepaalt de voortgang van het project. De adviseur schept voorwaarden om attitude- of gedragsverandering mogelijk te maken of treedt daarin begeleidend op.Gemengde strategie
In gemengde strategieën is de invloed van adviseur en geadviseerden even groot. Beiden hebben een gelijksoortige inbreng in het veranderingsproces. De adviseur past zowel mee- als tegenbewegende acties toe. Geïnspireerd door Ezerman onderscheiden we de volgende acceptatiestrategieën:- ontwijken
- faciliteren
- ondersteunen
- informeren
- participatie
- educatieve strategieën
- gemeenschappelijke visie
- onderhandelen
- overtuigen
- afdwingen