Computer- en printerbedrijf HP kondigde aan dat het vanaf 2016 ook 3D-printers wil gaan verkopen. Met snellere en technisch betere printers wil het de markt gaan veroveren. Zal dat voldoende zijn? De bestaande spelers zijn al volop bezig om 3D-maakplatformen te bouwen waarbij hardware, software en toepassingen worden geïntegreerd.
HP stapt in 3D-printing
Onlangs maakte technologiebedrijf HP bekend dat het vanaf 2016 3D-printers wil gaan verkopen. De langverwachte komst van HP zou een definitieve doorbraak kunnen betekenen van 3D-printen bij een groter publiek. Het zou de markt kunnen opschudden en in versnelling kunnen brengen. HP is een namelijk reus vergeleken met de huidige fabrikanten van 3D-printers en heeft een enorme marketingmacht. Zegt deze introductie iets over de strategie waarmee HP de markt wil gaan betreden? HP legt in zijn persberichten de nadruk op hardware: die is sneller en beter. Met technisch superieure specificaties wil het de markt gaan veroveren. De ontwikkelingen uit de wereld van mobiele communicatie en appstores laten echter zien dat de concurrentie niet meer plaatsvindt tussen losse technologieën, apparaten en bedrijven, maar tussen ecosystemen en platformen, waarbij partners en gebruikers een belangrijke rol spelen in het innovatieproces.3D-printing wordt volwassen
3D-printing is volop in ontwikkeling. De technologie wordt steeds volwassener: de technische mogelijkheden groeien, de kwaliteit verbetert en de snelheid van de printers neemt toe. Daarnaast wordt ook het ontwerpen in 3D steeds eenvoudiger dankzij camera’s die diepte kunnen zien, eenvoudig te gebruiken apps die schetsjes omzetten in 3D-ontwerpen en een grote beschikbaarheid aan modellen en sjablonen en online ontwerpgereedschappen. Verder zijn er diverse websites waar ontwerpen en modellen worden gedeeld, becommentarieerd en verbeterd. Door 3D-technieken wordt het gehele proces van idee tot eindgebruiker digitaal: zodra ideeën zijn omgezet in 3D-ontwerpen kunnen deze relatief eenvoudig worden aangepast, (virtueel) getest, geëvalueerd, en geproduceerd zonder dat daar grote omzettingen voor nodig zijn. Vroeger stonden 3D-printers op de ontwerpafdeling om ontwerpen en prototypes te testen. Om het product vervolgens te kunnen produceren moest het product opnieuw ontworpen worden voor de technieken die gebruikt worden voor massaproductie. Dankzij 3D-printing is dat niet meer nodig. Naast nieuwe technieken ontstaan ook nieuwe vormen van dienstverlening. Printdiensten zijn in opkomst aangeboden door bedrijven als Shapeways, iMaterialize, Sculpteo. Zelfs via de HEMA zijn al 3D-printjes te bestellen van je eigen ontwerp.3D-platformen in de maak
De afgelopen jaren hebben diverse overnames plaatsgevonden en lijkt de markt steeds meer te consolideren. Twee grote spelers, Stratasys en Autodesk, zijn het verst gevorderd met het uitbreiden van hun product- en dienstenaanbod. Zij zijn zich aan het ontwikkelen tot aanbieders van maakplatformen waarbij ze de drie kenmerkende elementen van platformen integreren: hardware (3D-printers, materialen, scanners), software (3D-ontwerpen, productiemanagement) en een marktplaats waar aanbieders van ontwerpers, ontwikkelaars in contact komen met gebruikers. De ontwikkeling van deze nieuwe maakplatformen lijkt sterk op die van de appstores in de mobiele communicatie. De platformaanbieders zorgen ervoor dat hardware en software naadloos samenwerken zodat de nadruk kan komen te liggen op het ontwikkelen van toepassingen en nieuwe diensten. De platformaanbieders proberen zoveel mogelijk ontwikkelaars en gebruikers aan zich te binden en zo een leidende positie in de markt te verwerven. Binnen hetzelfde platform werkt alles naadloos samen en heb je als gebruiker of ontwikkelaar vol ingezet op het ene platform dan zul je niet snel meer wisselen. Met deze strategie veroverden Apple en Google de markt ten koste van bestaande spelers als Nokia, Sony en Motorola. Stratasys leunt daarbij meer op een strategie die lijkt op die van Apple, Autodesk meer op die van Google Android.Alleen goede hardware is niet voldoende
HP krijgt bij de introductie van zijn nieuwe printer in 2016 dus te maken met concurrentie van ecosystemen van spelers die nieuwe toepassingen en innovaties ontwikkelen, voortbouwend op gedeelde hardware en software. En die dat doen in nauwe interactie met eindgebruikers die via marktplaatsen in elke stap van de digitale ‘maak’-keten kunnen worden betrokken.
Alleen goede hardware is niet meer voldoende. Samenwerken met partners en het aantrekken van gebruikers zullen minstens zo cruciaal zijn. Al deze onderdelen komen samen in platformen die grote delen van de maakketen bestrijken en zich uitstrekken van idee-vorming en productontwerp tot productie en distributie. Platformen waarbij het ontwerpen en het printen worden geïntegreerd. Platformen die ruimte bieden aan nieuwe verdienmodellen waarbij gebruikers een belangrijke waarde leveren. Relevante toepassingen zullen het succes in de markt bepalen.
HP staat de komende jaren voor de uitdaging om naast de goede hardware die het ontwikkelt, te bouwen aan ecosystemen. Daarbij zou het zich in navolging van Stratasys, Autodesk en Google kunnen ontwikkelen tot een platformprovider. De tijd dat alleen een snellere en betere printer voldoende waren, is definitief voorbij. Welkom in het tijdperk van platformen.
In mijn nieuwe boek ‘De kracht van platformen’ kun je meer lezen over de innovatiestrategieen op het gebied van 3D-printen.
Maurits Kreijveld is futuroloog en gefascineerd door nieuwe technologische ontwikkelingen en impact die deze hebben of in de toekomst kunnen gaan hebben op organisaties en op de samenleving. De rode draad door zijn werk is ‘samen slimmer’: hoe kunnen organisaties met hulp van het web, sociale media en andere technologieën samenwerken waarbij de kennis, expertise, vaardigheden, creativiteit en energie van iedereen worden gebruikt? Lees ook zijn nieuwe boek: ‘De kracht van platformen’.Â
